NPF - Kolba bez dna
Opanowanie naszego ekspresu i młynka jest niezbędne jeżeli chcemy cieszyć się pysznym espresso. Równolegle możemy jednak zaopatrywać się w akcesoria, które pomagają wydobyć z naszej kawy najbardziej subtelne i złożone nuty smakowe. Jednym z takich akcesoriów, które zapewnią nam większą kontrolę nad ekstrakcją i wpłyną pozytywnie na smak jest NPF. Co oznacza ten skrót? Jakie są korzyści z jego używania? O tym wszystkim w dzisiejszym wpisie. Zapraszamy do lektury!
Mówiąc najprościej NPF (ang. Naked PortaFilter, choć można również spotkać się z określeniem botomless portafilter) to rodzaj kolby do ekspresu, która nie posiada dna, a tym samym również wylewek. U większości producentów oferujących tego typu kolby do swoich ekspresów są one od razu wyposażone w sitko. Brak dna sprawia jednak, że możemy poeksperymentować z pojemnością sitka i zaopatrzyć się w te najgłębsze o pojemności dochodzącej nawet do 25 g kawy (ze swojej strony polecamy sitka firmy IMS, o których zaletach można poczytać TUTAJ). Jednak sitko to nie jedyne akcesorium, które możemy powiększyć dzięki użyciu NPF-a. Brak wylewek sprawia, że zyskujemy dodatkowe centymetry pod grupą zaparzającą, a to z kolei pozwala na użycie większej filiżanki, dzięki czemu będziemy delektować się pyszną kawą odrobinę dłużej.
Korzystanie z NPF-a oznacza nie tylko więcej, ale również lepiej. Kawa przygotowana z użyciem kolby bez wylewek będzie charakteryzowała się obfitszą cremą oraz lepszym smakiem przez dłuższy czas. Tworzenie się grubszej warstwy charakterystycznej pianki na wierzchu zaparzonego espresso jest przypisywane znacznie krótszej drodze kawy do filiżanki oraz brakowi kontaktu z wieloma powierzchniami (np. dnem kolby czy wylewkami), które rozbijają te najbardziej delikatne pęcherzyki powietrza.
Poprawa w smaku wynika również z ograniczenia ilości metalowych powierzchni na drodze kawy do filiżanki i to w dwojaki sposób. Po pierwsze napar wchłania mniej związków różnych metali – ich obecność w kawie jest śladowa i nie zagraża zdrowiu, lecz w niektórych przypadkach może mieć znaczący wpływ na smak kawy. Z drugiej strony mniej elementów metalowych, to prostsze utrzymanie kolby w czystości – zalegające drobinki zmielonej kawy i osady powstające w trakcie ekstrakcji mogą z czasem pogarszać smak kawy.
Korzystanie z NPF-a zapewnia również niemałą porcję doznań wizualnych. Obserwacja przygotowywanej kawy poza aspektem estetycznym, ma dla nas również wartość dydaktyczną. Przyglądając się naparowi zbierającemu się na dnie sitka, a następnie spływającemu do filiżanki możemy ocenić czy kawa została poprawnie zmielona i ubita, a w niektórych modelach ekspresów również na bieżąco modulować przebieg ekstrakcji.
Woda przesączając się przez ciastko kawowe, płynie ścieżką, na której napotyka najmniejszy opór. Z tego względu zmielone ziarno jest w niektórych miejscach opłukiwane zbyt długo, a w innych zbyt krótko. Zjawisko to nosi nazwę kanałowania i wpływa na mniejszą powtarzalność espresso. W idealnie przygotowanym ciastku kawowym woda równomiernie przesiąka przez cały jego przekrój i w tym samym czasie dociera do dna sitka. Oznacza to, że obserwując ekstrakcję kawy powinniśmy zobaczyć pierwsze krople kawy pojawiające się jednocześnie na całej powierzchni sitka. Jeżeli jednak napar pojawi się na początku tylko w niektórych otworach, świadczy to o błędach w wyrównaniu lub ubiciu zmielonego ziarna. Dzięki użyciu NPF-a jesteśmy więc w stanie szybciej doskonalić technikę przygotowania espresso.
Kończąc to litanie wychwalające NPF należy zwrócić uwagę na jedną zasadniczą wadę kolby bez wylewek. Korzystając z niej jesteśmy w stanie przygotować kawę tylko w jednej filiżance lub kubku. Ale może to jednak czasami zaleta? W końcu nie będziemy musieli wtedy szukać partnera do espresso.
